Η εξαντλητική ανάγκη να είσαι «εντάξει»: όταν η ψυχική δύναμη γίνεται παγίδα
Πώς η τοξική ανθεκτικότητα διαταράσσει τη ζωή σου
Σκέψου το ακόλουθο σενάριο: Μόλις έχεις γυρίσει από τη δουλειά, ετοιμάζεις ένα γρήγορο γεύμα για τα παιδιά και ετοιμάζεις να κάνεις μπάνιο, όταν τηλεφωνεί ένας φίλος που πρόσφατα χώρισε. Χωρίς να το σκεφτείς, απαντάς στο τηλέφωνο και όλο το πρόγραμμά σου ανατρέπεται για αρκετά λεπτά ή ακόμα και για μια ώρα.
Ως κοινωνία, και κατ’ επέκταση ως άτομα, έχουμε μάθει να λέμε «είμαι εδώ» και «είμαι καλά» χωρίς να είναι αλήθεια. Για παράδειγμα, μπορεί να μην είχες διάθεση να απαντήσετε στο τηλέφωνο ή να ήθελες λίγο περισσότερο χρόνο, αλλά δεν τον πήρες. Γιατί;
Επειδή θέλεις όλα στη ζωή σου να «φαίνονται ή να πηγαίνουν τέλεια». Θέλεις να προσπαθήσεις να γίνεις αυτό που τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προωθούν ως «φυσιολογικό» και αποδεκτό από την κοινωνία. Θέλεις να ανήκεις σε μία ή περισσότερες ομάδες, όχι απλώς να ταιριάζεις.
Ωστόσο, αυτή η ανθεκτικότητα μπορεί να γίνει αυτοκαταστροφική. Μπορεί να προκαλέσει διάφορα ψυχοσωματικά προβλήματα, προβλήματα ψυχικής υγείας και να αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό σου σύστημα.
Πέρα από αυτό, μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη ή χαμηλή αυτοεκτίμηση, απλά και μόνο επειδή δεν λες όχι.
Και πώς το να μην λες «όχι» συνδέεται με την παγίδα του να είσαι πάντα εντάξει;
Όταν δεν είσαι εντάξει, δεν μπορείς να είσαι διαθέσιμος. Αλλά όταν είσαι εντάξει, μπορείς να είσαι. Και σε μια κοινωνία που είναι συνεχώς συνδεδεμένη, οι άνθρωποι πρέπει να είναι διαθέσιμοι. Από τη δουλειά και το σχολείο μέχρι την οικογένεια και τους φίλους μας.
Μερικές φορές, όμως, πρέπει να απελευθερωθείς από αυτή την τοξική συνήθεια. Και είναι κάτι που μπορείς να κάνεις. Δεν είναι απαραίτητα εύκολο, αλλά είναι δυνατό:
Πρώτα, θέσε τα όριά σου. Πες «αρκετά» και σταμάτα να είσαι συνεχώς διαθέσιμος. Κλείσε το τηλέφωνό σας, σίγασε τις ειδοποιήσεις σου και κάντε κάτι που σου αρέσει. Και αν νομίζεις ότι πρέπει να είσαι συνεχώς συνδεδεμένος, σκέψου ότι αυτό είναι μια μορφή τοξικής ανθεκτικότητας. Το επόμενο βήμα είναι να επικοινωνήσεις πώς αισθάνεσαι και, γιατί όχι, να ζητήσεις βοήθεια αν τη χρειάζεσαι.
Κλείνοντας, είναι πολύ σημαντικό να αποποινικοποιήσουμε την ευαλωτότητα και να δώσουμε στους ανθρώπους, είτε στους εαυτούς μας είτε στους άλλους, την άδεια να μην είναι «εντάξει» και συνεχώς διαθέσιμοι, ρίχνοντας έτσι φως στην παγίδα της τοξικής ανθεκτικότητας.